Post uit Frankrijk! De afzender lijkt zijn postzegelverzameling geplunderd te hebben en heeft daarmee de gehele envelop volgeplakt om het door mij bestelde boek te brengen. Een bijzonder boek, dat een van de inspiratiebronnen zou zijn geweest voor Rond de wereld in 80 dagen van Jules Verne.
De Russische Bibliotheek – een bibliografie
Ongetwijfeld behoort de Russische Bibliotheek van uitgeverij Van Oorschot tot de meest markante en mooist uitgegeven literaire reeksen, en dat al decennialang. Omdat vernieuwing en veranderende (vertaal)inzichten onvermijdelijk zijn, is er ook veel interessants te vermelden vanuit bibliografisch opzicht.
Onderstaande lijst is tot stand gekomen op basis van de exemplaren in de Bibliotheca Habetsiana en enig zoekwerk op internet. De titels die worden voorafgegaan door een asterisk ontbreken nog in genoemde collectie; daar ben ik dus afgegaan op wat ik op internet heb kunnen vinden. Verbeteringen en aanvullingen zijn van harte welkom, graag via het adres dat u onder het menu-item Over deze site –> Reageren kunt vinden.
Lees verderNederland in de Gouden Eeuw
Een van mijn favoriete vakken op school was geschiedenis. Mijn interesse is altijd uitgegaan naar alle tijdvakken en landen van de wereld, maar een stuk vaderlandse geschiedenis dat mijn bijzondere aandacht altijd heeft gehad is de periode van het ontstaan van Nederland als land en de bloei ervan in de Gouden Eeuw. Dat is te zien aan de boeken in mijn collectie. Met name de Nederlandse Opstand (Tachtigjarige Oorlog), Nederlanders overzee en de culturele geschiedenis vind je erin terug. Nederlandse letterkunde uit die periode zal in een aparte doorsnede worden behandeld.
Lees verderHet rijke Roomse leven
Beter zou het om te schrijven: Roomsche, aangezien het gaat om de periode tussen globaal 1860 en 1960. De periode van kinderrijke gezinnen, regelmatig kerkbezoek, uitbundige vieringen op feestdagen, een eigen Katholieke Radio Omroep (KRO) en een eigen Katholieke Universiteit in Nijmegen.
We hebben het vooral over de periode tussen de twee wereldoorlogen, het interbellum, waarin de verzuiling een belangrijke rol speelde. Nederland bestond uit de katholieke, de protestantse, de socialistische en de “algemene” (id est min of meer liberale) zuil. Men onderhield binnen elke zuil eigen rituelen, ging naar de eigen kerk of gemeenschapsviering, voetbalde bij een katholieke of protestantse club en stemde meestal trouw op dezelfde partij. Voor de katholieken was dat toen nog de Roomsch-Katholieke Staatspartij (RKSP, later KVP).
Woeste hoogten
Eind november liep ik nog tegen deze mooie vondsten aan.
Weer een bijzondere combinatie van boeken. Van linksboven naar rechtsonder:
Diepenbrock, A. et al. (red.), Zonnewijzer 1940. Het Spectrum, Utrecht, 1940. 1e druk - gebonden, 413p. Brontë, Emily, De woeste hoogte. Vertaald uit het Engels door Elisabeth de Roos (Du Perron), Contact, Amsterdam, 1941. 1e druk - gebonden, 363p. - [De Onsterfelijken]. - Verlucht met houtgravures van Nico Bulder - Een van de zeldzame exemplaren met stofomslag Flaubert, Gustave, Salammbô. Vertaald uit het Frans door Andries de Rosa, Wereldbibliotheek, Amsterdam, z.j. (ca. 1930). 3e druk - gebonden, 397p. Warren, Hans & Molegraaf, Mario (vert.), Het Evangelie volgens Markus, Mattheus, Lukas en Johannes. Vertaald uit het Grieks door Hans Warren, Mario Molegraaf, Prometheus, Amsterdam, 1996. 1e druk - gebonden, 255p. Salinger, J.D., De vanger in het graan. Vertaald uit het Engels door Johan Hos, De Bezige Bij, Amsterdam, 2010. 8e druk - gebonden, 288p. Gard, Roger Martin du, De verdrinking. Novelle. Vertaald uit het Frans door Anneke Alderlieste, J.M. Meulenhoff, Amsterdam, 2008. 1e druk - gebonden, 125p. Wiesel, Elie, Nacht. Vertaald uit het Frans door Kiki Coumans, J.M. Meulenhoff, Amsterdam, 2008. 4e druk - gebonden, 143p.
Het boek van Wiesel, over wat hij en zijn vader hebben doorgemaakt in de concentratiekampen Auschwitz-Birkenau en Buchenwald heeft diepe indruk op mij gemaakt. Natuurlijk, veel van de feiten zijn al lang en breed bekend en uitvoerig gedocumenteerd, maar als je het dan weer leest vanuit het perspectief van een concrete individuele mens, dan vechten verdriet, verbijstering en ongeloof om de eerste plaats. Ongeloof dat mensen elkaar dit kunnen aandoen, ongeloof dat een mens dit kan overleven, alle mishandelingen en ontberingen (en vergeet niet: verlies van dierbaren, van hoop, van waardigheid) en dan nog de dodenmarsen, als de kampen ontruimd worden wanneer de Russen naderen.
Het cliché wil dat er geen woorden voor zijn, maar deze beschrijving spreekt boekdelen, op een vergelijkbare manier als het bekende Se questo è un uomo (vertaald als Is dit een mens?) van Primo Levi. Het voelt bijna pervers om dit vanuit een gemakkelijke stoel in een aangenaam verwarmde ruimte te lezen, wetend dat we veilig zijn. Nee, dit verhaal mogen we niet vergeten.
Dante-verklaring
Het grote voordeel van een internationaal vermaarde dichter, zeker van enkele eeuwen geleden, is dat er zoveel edities van bestaan: handschriften en oorspronkelijke drukken, maar ook tekstedities (paleografisch, diplomatisch, kritisch, etc.) en vertalingen! Dat laatste is fijn voor de lezer die graag vertalingen vergelijkt (zoals ik) én voor de verzamelaar (zoals ik), want er is altijd iets te vinden wat je nog niet hebt.
In the pocket
Hoe kun je met 25 boeken in één keer thuiskomen en ze naar binnen smokkelen zodat je huisgenoten het niet zien? Antwoord: zorg dat het heel kleine boekjes zijn, zo klein dat ze gezamenlijk in de binnenzak van je jasje passen.
Het gaat om 25 fragmenten uit meesterwerken, oorspronkelijk Duits of vertaald in het Duits, lieflijk samengevoegd in een cassette. Met de plastic stofkap eromheen lijkt het net een doosje met slechts een afbeelding van boeken, maar als je dit kapje eraf haalt, kun je er wel degelijk 25 leuke boekjes uit te kunnen pakken. Dit setje heeft de tand des tijds goed doorstaan, gezien het kwetsbare karakter ervan.
Lees verderBoeken voor mensen 2019
Ook dit jaar weer een mooie vangst bij de boekenbeurs van Stichting Boeken voor Mensen te Maastricht, die jaarlijks (in het eerste weekend van november) wordt gehouden in het gebouw van het Vista College, Maastricht-Oost.
Lees verderAmstel Klassiek
Een minder prestigieuze, maar desondanks toch wel fraaie, literaire reeks is Amstel Klassiek van uitgeverij L.J. Veen. De delen, veelal heruitgaven van oudere – soms niet meer heel bekende – Nederlandse werken en van bestaande vertalingen uit het fonds van Veen, verschenen in de jaren ’80 en ’90 van de vorige eeuw.
Lees verderDe ondraaglijke lichtheid van de vondst
Ik durf het bijna niet te bekennen, maar met de hieronder getoonde stapel kwam ik thuis, twee volle bananendozen in de achterbak. Zó ongelooflijk laag waren de boeken uit deze partij geprijsd, dat ik van kast naar kast rende en bijna in het wilde weg griste, hartslag 180 bpm. Men zou dra de winkel sluiten!
Natuurlijk verklap ik niet waar… maar ik was weer eens ergens. Normaliter slaag ik op die plek niet of nauwelijks, maar nu kon ik mijn geluk niet op, toen ik al browsend langs de planken elke keer weer opnieuw werd verrast. Ik werd er zó begerig van, dat ik zelfs enkele boeken die ik al had, niet kon laten liggen. Daar weet ik wel een gegadigde voor te vinden. Het is een bonte verzameling, maar wel duidelijk uit één collectie, wat bevestigd wordt door het krabbeltje voorin elk boek.
Lees verderVan Lennep ~ Poëtische Werken
Na lange tijd was ik weer eens in een van mijn favoriete antiquariaten, het sfeervolle boekenparadijs Coriovallum, in de Romeinse nederzetting Coriovallum (Heerlen). Hoewel de winkel op loopafstand van mijn werk is, kom ik er te weinig, waarschijnlijk doordat de winkel open is op de twee dagen dat ik normaliter niet in Heerlen ben: vrijdag en zaterdag. Die vrije vrijdag was een cadeautje aan mijzelf toen ik van werkgever veranderde. Misschien moet ik mijn schema toch maar eens aanpassen…
Behalve een los deel uit de Russische Bibliotheek dat ik nog niet had, liep ik ook tegen de 12-delige Poëtische Werken van Jacob van Lennep aan, de uitgave uit 1859-1867, tegen een zeer vriendelijke prijs.
Lees verderHet regent en het is oktober
Misschien een maandje te vroeg om de dichter J.C. Bloem al te gaan citeren, maar het regende buiten pijpestelen. Binnen regende het boeken. Na weken redelijk “droog” te hebben gestaan is de vangst van vandaag:
Breytenbach, Breyten, Terugkeer naar het paradijs. Een Afrikaans journaal. Vertaald uit het Engels door Mea Flothuis, Van Gennep / Meulenhoff, Amsterdam, 1993. 1e druk - paperback, 275p. Malaparte, Curzio, De huid. Vertaald uit het Italiaans door P. Petersen, Manteau, Antwerpen / Amsterdam, 1982. 1e druk - paperback, 335p. Maupassant, Guy de, Sterk als de dood. Vertaald uit het Frans door Clara Eggink, Ambo, Baarn, 1989. 1e druk - paperback, 221p. - [Anno 1889]. Maurik, Justus van, Papieren kinderen. Veen, uitgevers, Utrecht / Antwerpen, 1985. 1e druk - paperback, 183p. - [Amstel Klassiek]. Murakami, Haruki, 1q84 [qutienvierentachtig] - Boek 3. Oktober-december. Vertaald uit het Japans door Jacques Westerhoven, Atlas, Amsterdam / Antwerpen, 2011. 1e druk - gebonden, 474p. Panofsky, Erwin, Iconologische studies. Thema's uit de Oudheid in de kunst van de Renaissance. Vertaald uit het Engels door Casper de Jong, SUN, Nijmegen, 1984. 2e druk - paperback, 316p. Roth, Philip, Operation Shylock. A Confession. Jonathan Cape, London, 1993. 1e druk - gebonden, 398p. Saramago, José, Het jaar van de dood van Ricardo Reis. Roman. Vertaald uit het Portugees door Harrie Lemmens, Meulenhoff, Amsterdam, 1999. 1e druk - paperback, 414p. - [Meulenhoff Editie; 1775]. Saramago, José, Het stenen vlot. Roman. Vertaald uit het Portugees door Maartje de Kort, Meulenhoff, Amsterdam, z.j.. 1e druk - paperback, 334p. - [Meulenhoff Editie; 1945].
Groeten uit Aken!
Omdat ik meestal vooral op Twitter met anderen over boeken praat en reclame maak voor deze site, realiseer ik me te weinig dat er nog andere lezers van deze blog bestaan. Welkom natuurlijk!
Eén van deze lezers, mogelijk geïnspireerd door mijn wederwaardigheden in het Amsterdamse onlangs, stuurde mij enkele weken geleden per e-mail een bericht met de titel “Bücher zu verschenken”. De afzender maakte duidelijk dat hij graag twee van zijn plankenvullende reeksen naslagwerken cadeau wilde geven. Natuurlijk was mijn nieuwsgierigheid gewekt, nog meer door de foto’s die hij meestuurde.
Lees verderUitstorting van de ziel
Onbekend maakt onbemind. Dat geldt in het bijzonder voor een groot deel van de Nederlandse literatuur uit de 19e eeuw, die eeuw van ‘braafheid’ en ‘domineespoëzie’. Op dat misverstand is door door verschillende kenners is al vaker gewezen. Dat betekent echter niet dat de ‘schade’, door de Tachtigers aangebracht, meteen ongedaan is gemaakt. Ook voor een doorsnee neerlandicus is de literatuur van de 19e eeuw grotendeels onbekend.
Niet alleen maar domineesdichters
Verrassingen komen niet alleen. Enkele weken geleden verwierf ik, naast een aantal klassiek geworden handboeken literatuurgeschiedenis, ook een groot aantal eigentijdse uitgaves van 19e-eeuwse dichters en schrijvers, waaronder Willem Bilderdijk (zie ook deze aflevering), Nicolaas Beets, J.J.L. ten Kate, H. Tollens, P.A. de Génestet, Jacob van Lennep en Carel van Nievelt. Niet allemaal auteurs waarvoor nu nog warme belangstelling bestaat. Maar binnen die vaak fraai versierde boekbanden blijken soms wel degelijk juweeltjes verborgen. Zo blijkt de veelgesmade Ten Kate nogal wat buitenlandse literatuur vertaald te hebben, waaronder Gerusalemme liberata van Torquato Tasso. Daar kom ik nog een keer apart op terug.
Een deel van de verzameling bevat inderdaad wat veel god, gezin en vaderland, met name de poëzie. Maar er blijken ook heel interessante prozawerken tussen te zitten, zoals Carel van Nievelt (1843-1913), van wie ik 4 verzamelbundels in een uniforme uitgave met verhalen en novellen voor me heb liggen. De auteur publiceerde deze onder eigen naam. Voor andere publicaties hanteerde hij ook wel de pseudoniemen “Gabriël” en “J. van den Oude”.
Lees verderBeeld en geen geluid
Bilderdijk weer verenigd
Mijn boekentocht van enkele weken geleden leverde mij een mooie collectie aan 19e-eeuwse literatuur op, met name uit de verzameling van Theo Gerritse. Zoals beschreven in het betreffende blog, mocht ik deze boeken voor een bescheiden bedrag meenemen.
In die collectie zaten ook enkele losse delen met eerste drukken uit het werk van Willem Bilderdijk, uit de periode 1804-1808:
Bilderdijk, Willem, De mensch. Popes Essay on Men gevolgd. Johannes Allart, Amsterdam, 1808. 1e druk - gebonden, 224p. Bilderdijk, Willem, Najaarsbladen. Eerste deel. Immerzeel, 's-Gravenhage, 1808. 1e druk - gebonden, 181p. Bilderdijk, Willem, Mengelingen. Eerste deel. Gezangen van Ossian - Romances - Losse stukken. Johannes Allart, Amsterdam, 1804. 1e druk - gebonden, 158p.Lees verder
In paradisum
“Nel mezzo di cammin di nostra vita, mi ritrovai… ” ~ Op het midden van mijn levenspad gekomen bevond ik mij in een donker woud van boeken. Opnieuw: op het midden van mijn levenspad gekomen bevond ik mij in een paradijs.
Vrij naar Dante, als ik zo vrij mag zijn. Voor een grotere en duidelijker weergave (op computerscherm) kunt u op de foto’s klikken.
De lengterichting van de ruimte ligt (globaal) op de noord-zuidas. Hierboven kijken we in noordelijke richting. Links de wand fictie, rechts de wand literatuurwetenschap, geschiedenis, godsdienst, filosofie en Limburgensia. In het midden staat ‘bureau 2’.
Ingeklonken
Zoals u in de vorige aflevering heeft kunnen lezen, heb ik op vrijdag 16 augustus in één keer veel 19e-eeuwse boeken erbij gekregen. Inmiddels zijn ze goed en wel ingeruimd en is er een hele kast met “oudjes” ontstaan:
Geen kroegentocht, maar boekentocht
Of ik interesse had in Busken Huet. Vaak kom je op Twitter interessante en leuke mensen tegen en soms leidt dat tot zo’n nieuwsgierig makende vraag. Bovendien was ik al te lang niet meer in Amsterdam geweest, waar toch meer interessante boeken te koop worden aangeboden dan in mijn eigen woonplaats.
Via Twitter dus, vroeg Marijke Barend-van Haeften, literatuurhistorica – voorheen werkend aan de Universiteit van Amsterdam, mij in april dit jaar of ik interesse had in een set van Busken Huet.
Lees verderFables de Fontaine
| Auteur | Jean de la Fontaine |
| Titel | Oeuvres complètes – Fables [2 tômes]. Précédées d’une nouvelle notice sur sa vie. |
| Uitgever | Lefèvre |
| Plaats | Paris |
| Jaar van uitgave | 1818 |
| In Bibliotheca Habetsiana sinds | 9 juni 2014 |
| Bijzonderheden | Deze uitgave is zeer fraai ingebonden en bevat mooie houtgravures. |